Benign Prostat Hiperplazisi

Benign Prostat Hiperplazisi

Benign Prostat Hiperplazisi Nedir?

Benign prostat hiperplazisi, prostatın daha çok transizyonel zonundan gelişen, hücre sayısının artmasına bağlı olarak prostatın büyümesidir. 

Normal prostat ağırlığı: 18-20 gramken BPH'ta bu değer yaklaşık 50-60 gramdır. Prostat yaşam boyu büyümeye devam eder. Prostat rektal tuşede lastik top kıvamında ve mobildir. Prostatın görüntülemesi transrektal ultrason ile yapılmaktadır. Prostat salgısının pH değeri 7,5'tir. Bu salgı semene hem koagülasyon hem de likefaksiyon yaptırır. Prostata özgü marker PSA'dır ve değeri 0-4 ng/ml arasındadır. Rektal tuşe bulgusu ve PSA yüksekliği prostat biyopsi endikasyonlarıdır.

Prostatın yapısına baktığımızda 3 zondan meydana gelmektedir.

1. %5 kadarı transizyonel zon
2. %25 kadarı santral zon
3. %70 kadarı ise periferal zondan oluşmaktadır.

Her ne kadar periferal zon en fazla alanı işgal etse de benign prostat hiperplazisi transizyonel zondan gelişmektedir. Prostat kanseri ise en sık periferal zondan gelişmektedir. 

Benign prostat hiperplazisinin kanıtlanan risk faktörleri 2 tanedir.

• Yaşlanma
• Hormonal durum (Dihidrotestosteron miktarı)

BPH etiyolojisinde ise birçok sebep vardır.

1. Androjenler (Dihidrotestosteron)
2. Östrojenler (BPH'ı olan erkeklerde görülmüş ki intraprostatik östrojen seviyesi yükselmiştir.)
3. Stroma-epitel ilişkileri
4. Growth faktörler
5. Nörotransmitterler

Benign Prostat Hiperplazisi Belirtileri (Prostat Belirtileri)

• Depolama Semptomları
1. Pollaküri
2. Noktüri
3. Urgency veya urge inkontinans 
• Voiding Semptomları
1. İdrarı başlatmada gecikme
2. Terminal damlamalar
3. İntermittan işeme
4. İdrar kalibrasyon (incelme) ve projeksiyonunda (tazyik azalması) azalma.
5. Tam boşalamama hissi
• Üriner sistemle ilgili semptomlar
1. Vezikoüretral reflü (VUR)
2. Hidronefroz
3. İşeme sırasında lomber ağrı
• Üriner sistemle ilgili olmayan belirtiler
1. Karın basıncının artmasına sekonder gelişen herni ve hemoroid
2. İştah kaybı
3. Kronik yorgunluk

Benign Prostat Hiperplazisi Tedavi Endikasyonları

Prostat büyümesi hangi durumlarda tedavi gerektirir?

1. Dekompanse dönem bulguları veya böbrek yetmezliği
• Dekompanse dönem bulguları; Glob oluşumu, Hidronefroz, Kreatinin yükselmesi
2. Akut idrar retansiyonu
3. Rekürren üriner enfeksiyon
4. Mesane instabilitesi
5. Rekürren hematüri
6. Yaşam kalitesinde bozulma (en sık tedavi nedeni)

BPH yaşlı hastaların çoğunda görülmektedir.

Benign Prostat Hiperplazisi Tedavisi

Prostat büyümesinin tedavisi 3 şekilde yapılmaktadır.

1. Konservatif (watchful waiting)
2. Medikal yani ilaç tedavisi
3. Cerrahi tedavi

Prostatın ilaç tedavisinde kullanılanlar şunlardır.

1. Alfa reseptör blokörleri
• İlk tedavi seçeneğidir.
• Hızlı etkilidir.
• Alfuzosin, doxazosin, tamsulosin..
2. 5 alfa redüktaz inhibitörleri (dihidrotestosteron miktarını düşürürler)
• Minimum 3-6 ay sonra klinik etki görülür.
• Prostatı apoptozise uğratır.
• Dutasteride, Finasteride
3. Muskarinik reseptör antagonistleri (Antikolinerjikler)
• Depolama semptomları ön planda olan hastalara verilir.
• Rezidüel idrar>150ml durumlarında kontrendike (glob vezikaleye yol açar)
• Oksibutinin, tolterodin, fesoterodine
• Kabızlık, ağız kuruluğu gibi yan etkileri vardır.
4. Beta 3 agonistler (Mirabegron 50mg)
• Antikolinerjik ilaçlara alternatif olarak verilirler.
• Kabızlık, ağız kuruluğu gibi yan etkileri vardır.
5. Fosfodiesteraz tip5 inhibitörleri (Erektil disfonksiyonu olan hastalarda tercih edilirler)
• Sildenafil
6. Kombine tedaviler
• Alfa res. blokörü + 5 alfa redüktaz inh.
• Alfa res. blokörü + beta 3 agonistler
•  5 alfa redüktaz inh. + Fosfodiesteraz tip5 inhibitörleri
7. Vazopressin (Enürezis noktürnada tercih edilir.)

Benign Prostat Hiperplazisi Cerrahi Tedavisi

Prostat büyümesinde ameliyat gerektiren durumlar şunlardır. Hangi durumlarda prostat ameliyatı yapılır?

1. Rekürren veya kalıcı retansiyon
2. Dolup taşma inkontinansı
3. Tekrarlayan üriner enfeksiyonlar
4. Mesane taşı veya divertikül varlığı
5. BPH'a bağlı ve tedaviye dirençli hematüri
6. BPH'a bağlı üst üriner sistem dilatasyonu ve/veya renal yetmezlik - dekompanse dönem

Cerrahide öncelikle TUR-P yapılır. Fakat 80 gram üzerinde prostat varsa açık prostatektomi uygulanır.

Diğer cerrahi yöntemler şunlardır;

• Açık prostatektomi
• Transüretral prostatektomi (TUR) (Gold standart)
• Transüretral prostat insizyonu 
• Transüretral mikrodalga tedavisi (TUMT)
• Transüretral iğne ablasyon tedavisi (TUNA)
• Laser tedavileri
• Holmium laser
• Greenlight laser
• Diode laser
• Thulium laser
• Prostatik stentler
• Prostatik üretral lift
• Prostatik arter embolizasyonu

UYARI!!!

Sitede anlatılan tedaviler ve kullanılan ilaçlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için kullanılamaz. Doktorlar en güncel tedaviyi uygulamalıdır ve yazar sitede yazdıklarından sorumlu tutulamaz. Hastalık yoktur, hasta vardır. Verilen tedaviler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Doktorunuzun verdiği tedavi sizin için en iyi tedavidir. Sorularınızı doktorunuza iletiniz.