Açık Kırıklar

 Açık Kırıklar

Açık Kırık Nedir?

Cilt ve mukozayı yaralayarak dış ortamla ilişkili olan kırıklara açık kırık denir.

Açık kırıklarda enfeksiyon riski yüksektir. Osteomiyelit gelişebilmektedir. Yaralanma bölgesindeki yumuşak dokunun sık hasarlanmasına sebep olur. Damar, sinir, tendon yaralanması görülebilir. Yine bunlarda kırık hematomu dışarı boşaldığı için kırık kaynamasını olumsuz etkiler. Psödoartroz, nonunion (Kaynamama) veya malunion (Yanlış kaynama) görülebilir.

Açık kırık sınıflaması Gustilo Anderson Sınıflamasına göre yapılmaktadır.

Gustilo Anderson Sınıflaması

Tip 1		Yara çapı 1cm’den daha küçüktür. Minör enerjili travmalardan sonra meydana gelir. (Kayma, düşme, bisikletten düşme gibi) Kırık hattı genellikle transversedir. Ciltte sıyrık veya erozyon varsa bu gruba dahil edilir. Tüm tedavi seçenekleri uygulanabilir ve tip 1 olması tedavi seçeneğini değiştirmeye engel teşkil etmez.
Tip 2		Yara çapı 1-10cm arasındadır. Orta şiddet enerjili travmalardan sonra meydana gelmektedir. Kırık hattı genellikle obliktir. İyi bir debritman yapıldığı takdirde tüm tedavi seçenekleri uygulanabilmektedir.
Tip 3		Yara çapı 10cm’den daha büyüktür. Yüksek enerjili travmalardan sonra meydana gelmektedir. (Trafik kazası, yüksekten düşme, ateşli silah yaralanmaları, göçük altında kalma gibi) Gazlı gangren ve tetanoz enfeksiyonları sık görülmektedir. Kırık hattı parçalı ve segmenterdir. Tip3 kendi arasında 3 tipe ayrılır; Tip3a, Tip3b, Tip3c şeklinde.
	A	Kemiğin üzeri yumuşak dokular ile kapatılabiliyorsa tip 3a’dır. Tedavide internal tespit aracı olarak plak vida uygulanmaz. Eksternal fiksatör tercih edilir.
	B	Kemiğin üzerini kapatamıyorsak ve kemik açıkta kalıyorsa tip 3b’ye girer. Tedavide 3a gibi eksternal fiksatör tercih edilir. Plak vida kullanılmaz.
	C	Vasküler yaralanmanın olduğu açık kırık tipidir. Eğer açık kırıkta herhangi bir vasküler yaralanma söz konusu ise direkt olarak 3c tipi olur. Tedavide anastomozu riske atmamak için internal tespit aracı plak, vida ya da çivi kullanılır.

Bazı yaralanma türleri ise ciltteki açık yaranın boyutuna bakılmaksızın tip 3 olarak sınıflandırılır.

• Ateşli silah yaralanmaları
• Displase segmenter kırıklar
• Diafizel segmenter kaybı olan kırıklar
• Major damar hasarı ile birlikte olan kırıklar

Kırıkların Belirti ve Bulguları

1. Ağrı ve hassasiyet
2. Ekstremiteyi kullanamama
3. Deformasyon
4. Şişme ve ekimoz
5. Kırık uçların açıkta olması
6. Krepitasyon
7. Yalancı hareket

Kırık Komplikasyonları

1. Damar yaralanmaları (Kanama)
2. Sinir yaralanmaları
3. İç organ yaralanmaları
4. Yağ embolisi
5. Enfeksiyon
6. Kompartman Sendromu
7. Hemorajik şok
8. Derin ven trombozu
9. Pulmoner emboli
10. Kaynama gecikmesi
11. Kaynamama
12. Yanlış kaynama
13. Psödoartoz

Açık kırıklara Acil Yaklaşım

1. Yaşamı korumak ABC
• Muhakkak mayi takılmalıdır. (Ringer laktat, izotonik vs. Özellikle de travmalarda ringer laktat kullanılır.) Hastanın genel durumuna göre bazen kan, bazen eritrosit süspansiyonu, bazen tam kan vermek gerekebilir.
2. Hayati fonksiyonlar kontrol altına alındığında ekstremite ampute veya parçaysa muhakkak temizleyip temiz ıslak bir spanchın etrafında iki taraflı buz kalıplarıyla soğuk tutulmalıdır. (Ampute olmuş kısım buzla direkt temas halinde olmamalı. Arada mutlaka hafifçe ıslatılmış spanch olmalıdır.)
3. O bölgenin etrafı antiseptikler ile temizlendikten sonra o bölgeyi 3-5-6 cc ile yıkamaktan çekinilmemelidir.
4. Bu arada hastaya muhakkak antibiyotik verilmelidir. Tip 1 ve 2 yaralarda genelde sefalosporin (sefazolin) tek başına yeterliyken tip 3 olanlarda sefalosporin yanına siprofloksasin eklenir. Eğer çiftlik yaralanması mevcutsa penisilin de eklenmelidir. Verilecek antibiyotik mutlaka damar yolundan verilir. İdeal tedavi süresi 3 gündür. Fakat ek cerrahiler sonrası 3 gün daha eklenmelidir.Tetanoz profilaksisi yapılmalıdır.
5. Açık kirli bir yaraysa gazlı gangren için penisilin, ornidazol, gentamisin başlanır. (Klindamisin de sık verilmektedir.)
6. Kırık stabilize edilmelidir. Gerekli tetkikler yapılırken (Direkt grafi çekilmeye giderken vs.) özellikle sinir zedelenmesi olmasın diye yapılır.

UYARI!!!

Sitede anlatılan tedaviler ve kullanılan ilaçlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için kullanılamaz. Doktorlar en güncel tedaviyi uygulamalıdır ve yazar sitede yazdıklarından sorumlu tutulamaz. Hastalık yoktur, hasta vardır. Verilen tedaviler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Doktorunuzun verdiği tedavi sizin için en iyi tedavidir. Sorularınızı doktorunuza iletiniz.