Şok Nedir?

Şok Nedir?

Şok Nedir?

Periferik perfüzyon bozukluğuna bağlı gelişen hücre ölümüne şok denir.

Şokun genel belirtilerine baktığımızda hipotansiyon, oligüri, mental değişimler, laktik asidoz, soluk ve/veya soğuk deri, taşikardi(ilk bulgu), hematemez, ürtiker gibi belirtiler yer alır.

Şokun çeşitli evreleri ve sınıflandırılması vardır.

Şokun Dönemleri (Şokun Evreleri)

1. Preşok (Sıcak şok = kompanse şok)
• Telafi edici mekanizma olarak arteryal barorefleksler aktive olur. Böylece beyin ve kalbe kan akımı korunur. Periferik direnç artar. Kardiyak output arttırılmaya çalışılır.
• Genel belirtiler;
• Taşikardi olabilir de olmayabilir de
•  Vazokonstrüksiyon
• Hipotansiyon
2. Şok dönemi
• Geri dönüşümlüdür. Kompanzasyon mekanizmaları artık yetersiz kalmıştır. Beyin, kalp ve böbrek gibi önemli organlar iskemiye gitmeye başlar.
• Genel belirtiler;
• Taşikardi
• Taşipne
• Metabolik asidoz
• Oligüri
• Soğuk, nemli deri
• Bilinç değişiklikleri
3. Uç organ disfonksiyonu
• Artık geri dönüşümsüz evreye girilmiştir.
• Hücre membran hasarı vardır
• Ciddi iskemi
• Toksinler
• Antijen, antikor reaksiyonları
• Kompleman aktivasyonu
• Tüm organlar iskemiye gitmiştir.
• Genel belirtiler;
• Anüri
• Huzursuzluk
• Ajitasyon
• Koma
• Multipl organ yetmezliği

Şokun Sınıflaması

1- Hipovolemik Şok (Hemorajik Şok)

• Azalmış ön yüke bağlı olarak meydana gelir. 
• Nedenleri;
• Kanama (Tüm gis kanamaları), travmalar, kırıklar..
• Akut sıvı elektrolit kaybı
• Kusma, ishal, yanık, pankreatit, peritonit, ileus
• Hipovolemik şokun 4 evresi vardır.
1. %15'den daha az kan kaybı mevcuttur. Minimal bir taşikardi vardır.
2. %15-30 arasında kan kaybı vardır. Artık hastada taşikardi, taşipne, nabız basıncı düşmesi, soğuk ve nemli cilt gibi belirtiler vardır.
3. %30-40 arasında kan kaybı vardır. Mental konfüzyon, ajitasyon, ciddi asidoz, şok tablosu vardır.
4. %40'ın üzerinde kan kaybı vardır. Dekompanse döneme girmiştir. Hasta ölüme gider.

2- Kardiyojenik Şok

• Pompa yetmezliğine bağlı ortaya çıkar. Azalmış sistolik fonskiyon ve kardiyak output vardır. En tehlikeli şok tipidir.
• Nedenleri;
1. Miyopati
2. Artimi
3. Mekanik (Korda tendinea rüptürü)
4. Kalp dışı nedenler (Diafragma hernisi, pulmoner emboli, kalp tamponadı)

3- Distribütif Şok

• Septik şok, toksik şok sendromu, addison krizi, miksödem koması
• Sistemik damar direnci azalmıştır. Artmış kardiyak output ile beraberdir.

Farklı bir sınıflamaya göre ise şok aşağıdaki gibi sınıflandırılıyor;

1. Hipovolemik şok
2. Septik şok
3. Kardiyojenik şok
4. Nörojenik şok

Şok Tedavisi

• Yaklaşım

1. Hava yolu aç, oksijen ver
2. Dolaşım desteği, kanama kontrolü
3. Nörojenik muayene
4. Foley ve nazogastrik sonda tak
5. Tam muayene yap
6. İdrar takibi yap

• Tedavi (Amaç mikrosirkülasyonu sağlamak)
1. Sıvı replasmanı yap
• Kristaloidler, plazma genişleticiler, eritrosit süspansiyonu, tam kan
2. Vazoaktif ilaç (Epinefrin, nörepinefrin, dopamin)
3. Kortikosteroid
4. Antihistamin
5. Antibiyotik

Şok Prognozu

• Şokun şiddeti (evre)
• Şokun tipi (Kardiyojenik şok en tehlikelisi)
• Tedaviye başlama süresi
• Eşlik eden hastalık varlığı
• Gelişen komplikasyonlar

UYARI!!!

Sitede anlatılan tedaviler ve kullanılan ilaçlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için kullanılamaz. Doktorlar en güncel tedaviyi uygulamalıdır ve yazar sitede yazdıklarından sorumlu tutulamaz. Hastalık yoktur, hasta vardır. Verilen tedaviler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Doktorunuzun verdiği tedavi sizin için en iyi tedavidir. Sorularınızı doktorunuza iletiniz.