Peptik Ülser

 Peptik Ülser

Peptik Ülser Nedir?

Öncelikle peptik ülser ve erozyon kavramlarından bahsedelim.

Sadece mukozayı tutan yüzeyel defektlere erozyon denir.

Defektin muskülaris mukozayı aşarak submukoza ve muskülaris propria tabakasına da ilerlemesiyle ülser oluşur.

Peptik ülserin 2 tipi vardır. Duodenal ülser ve gastrik ülser.

Peptik ülser %98 duodenal bulbus ve midede görülür. Duodenal ülser gastrik ülsere oranla 4 kat fazla görülmektedir. Duodenal ülser ise en sık bulbus ön duvarında görülür.  Gastrik ülser en sık korpus-antral bileşkede (incisura angularis), NSAİİ ilişkili ülser ise antrum ve pilorik bölgede yerleşir.

Peptik Ülser Nedenleri (Peptik Ülser Etiyolojisi)

1. Genetik
2. Kan grubunun 0 olması risk faktörüdür.
3. Aile öyküsü
4. Alfa 1 antitripsin eksikliği
5. HLA ilişkisi
6. Genetik sendromlar (MEN tip 1, sistemik mastositozis, amiloidoz tip 4)
7. Çevresel
8. Helicobacter Pylori en önemli sebeptir.
9. Sigara kullanımı en az 2 kat arttırır.
10. Analjezik kullanımı (NSAİİ)
11. Adenokortikosteroitler
12. Alkol kullanımı
13. Stres
14. Bazı kronik hastalıklar (Kardiyopulmoner hastalıklar gibi)
15. Sistemik hastalık varlığı (KOAH, siroz, kronik böbrek yetmezliği)

Helicobacter pylori peptik ülserin en önemli sebebidir. Sitemizde H.Pylori hakkındaki yazımızı bulabilirsiniz.

Peptik Ülser Belirtileri

Peptik ülser belirtileri çok geneldir. Peptik ülserin 2 kardinal bulgusu vardır. Biri ağrı diğeri ise dispepsidir.

• Ağrı
• Dispepsi (Hazımsızlık)
• Şişkinlik, epigastrik rahatsızlık, aşırı geğirme, bulantı
• Atipik belirtiler olarak fonskiyonel dispepsi sendromları ve gastroözofagial reflü hastalığının belirtileri görülebilir.
• Alkali gıda (süt, antasit) alımı ile ağrı hafiflemesi
• Gastrik ülser bele ve sırta yayılım gösterirken duodenal ülserde pek yayılım olmaz. Duodenal ülserde yayılım varsa perforasyondan şüphelenilmelidir!
• Sessiz ülser (Yaşlı hastalarda ve NSAİİ kullananlarda daha sık görülmektedir.)

Peptik ülserin tanısında anamnez ve fizik muayenenin ışığında endoskopi kullanılmaktadır. Diğer görüntüleme yöntemleri ve laboratuvar bulguları da diğer hastalıkları ekarte ettirmek için işimize yarayabilir.

Bening tanısı konulan gastrik ülserlerin %2-5'i maligndir. Bu yüzden tedavi öncesi ve sonrası biyopsi (endoskopi) alınır. Fakat duodenal ülserde biyopsiye gerek yoktur. Fakat komplike ise endoskopi yapılmalıdır.

İyileşmeyen olgularda genetik zeminli dirençli hastalıklar için ek testler kullanılabilir. Bunlar;

• Serum kalsiyum tayini
• Serum gastrin tayini
• Serum pepsinojen 1 tayini
• Gaitada gizli kan

Endoskoide Malignite Düşünülmesi Gereken Durumlar

1. Büyük kurvaturda olma
2. Geniş ve yüzeyel ülserler
3. Mukoza pilileri ülserin kenarına gelmeden sonlanıyorsa
4. Ülserin tabanı nekrotikse

ülserin malignite olabileceğini düşün!

Peptik Ülser Komplikasyonları

• Kanama (Bulbus arka duvarı sık) (En sık peptik ülser kompliaskyonudur.)
• Perforasyon (Bulbus ön duvarı sık) 
• Penetrasyon (Pankreas ve karaciğer sol lob)
• Refrakter ülser (8-12 haftalık tıbbi tedaviye rağmen düzelmeyen ülserlerdir. Etiyolojisinde intrensek faktörler (Zollinger ellison sendromu, postbulbar ülser, penetre ülser, pilorik ülser) ve ekstrensek faktörler (Sigara, NSAİİ) yer alır.)
• Stenoz, obstrüksiyon (pilor kanalını kaplayan ülserde sık görülür.)

Peptik Ülser Tedavisi

Peptik ülserin tedavisi sadece ilaç değildir. Peptik ülser hastasının da kendine düşen görevleri vardır. Bunlardan aşağıda bahsediyorum.

• Genel önlemler
• Uzun süreli açlıktan kaçınmak
• Sigarayı bırakmak
• Alkol ve kahve tüketimini azaltmak
• Aspirin ve NSAİİ'lerin gereksiz kullanımından kaçınmak
• İlaç tedavisi
• H2 reseptör agonistleri (Simetidine ranitidine, famotidine)
• Prostoglandin türevi (Misoprostol)
• Antikolinerjik-antimuskarinik ilaçlar (Atropin)
• Antasitler (Mg hidroksit, alüminyum hidroksit, karbonat)
• PPİ yani proton pompa inhibitörleri (Omeprazol, lansoprazol, esomeprazol, pentaprazol)
• Helicobacter tedavisi
• Komplikasyonlar varlığında gereğinde cerrahi tedavi yapılabilir.

UYARI!!!

Sitede anlatılan tedaviler ve kullanılan ilaçlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için kullanılamaz. Doktorlar en güncel tedaviyi uygulamalıdır ve yazar sitede yazdıklarından sorumlu tutulamaz. Hastalık yoktur, hasta vardır. Verilen tedaviler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Doktorunuzun verdiği tedavi sizin için en iyi tedavidir. Sorularınızı doktorunuza iletiniz.